146. Verhooging van de koloniale huishoudelijke begrooting van Suriname voor het dienstjaar 1880

(...) De heer van Goltstein, Minister van Koloniën: Het heeft der regering bijzonder veel genoegen gedaan, dat dit wetsontwerp in de meeste afdelingen gunstig is ontvangen, want in Suriname bestaat dringende behoefte aan een kadastrale kaart. Het denkbeeld om aan de vervaardigers de publicatie der kaart over te laten is niet uitvoerbaar, daar de kaart uit 33 grote bladen bestaat, waarvan de leden der Kamer inzage hebben kunnen nemen; zij zal niet worden gedrukt, doch als kadastrale legger in Suriname dienen. De regering moet dus eigenaresse dier kaart zijn, terwijl in den handel een kaart op kleiner schaal zal gebracht worden.
Voort wordt in §2 het gevoelen der meerderheid van één afdeling vertolkt, dat dergelijke uitgave bij den tegenwoordige staat der financiën niet wenselijk wordt geacht. Het is der Kamer bekend, dat sedert 1875, vooral in de laatste jaren, de goudindustrie in Suriname een grote vlucht heeft genomen; duizenden hectaren worden uitgegeven, en aan den Gouverneur mag de lof niet worden onthouden, van deze bron van inkomst op de krachtigste wijze te bevorderen. Nu zal het voor ieder duidelijk zijn dat daar waar geen kadastrale kaart hoegenaamd bestaat, de uitgifte in het groot van onbebouwde gronden in de wildernis allicht tot moeilijkheden kan leiden. Tot nog toe, ik mag wel zeggen tot zeer onlangs, heeft men elke quastieuse zaak geschikt. Daar waar de een meende recht te hebben op gronden van andere maatschappijen, heeft men de moeilijkheden uit de weg geruimd. Dat zal echter niet altijd zo blijven. Bij de uitgifte zijn op dit ogenblik reeds moeilijkheden gerezen, en het is dus van het dringendst belang dat er een behoorlijke kaart zij, waarnaar de regering de uit te geven consessien kan regelen. Dat belang kan behartigd worden zonder bezorgdheid voor de financiën en de uitkomsten van de dienst, omdat in het vorige jaar de middelen van Suriname reeds 15 000 gulden meer hebben opgebracht dan voor 1880 geraamd is, en sedert dien tijd in stede van achteruitgegaan, vooruitgegaan zijn.
In deze paragraaf wordt voorgesteld als of de som, die de vervaardigers der kaart vragen eene gratificatie ware. Niets is minder juist, mijnheer de voorzitter. De vervaardigers hebben die kaart geheel op eigen kosten vervaardigd, behalve de in de Memorie van Toelichting vermelde kleine hulp hun van regeringswege verstrekt. Met eene volharding, die schoone uitkomst waardig, hebben zij zich 18 jaar lang aan die taak gewijd, en het is dus een aankoop in het dringend belang der regering.
Wanneer de geachte leden, die uit een financieel oogpunt eene opmerking maakten, zich eens rekenschap wilden geven van de kosten van het in kaart brengen, wanneer het van gouvernementswege geschiedt, dan moesten zij eens den blik naar Oost-Indië wenden. Het zal hun blijken dat sedert 1864, toen de topografische opnemingen op grotere schaal begonnen, hoogst aanzienlijke posten telken jare daarvoor op de begrooting voorkomen. Vergelijkt men dan de uitkomst van den dag der opneming af, met de kosten voor deze kaart, dan blijkt het dan de regering voor 24 000 gulden een uitstekende koop met deze kaart doet. Wat de noodzakelijkheid betreft om eerst door de Koloniale Staten deze verhooging te doen vaststellen, doe ik opmerken, dat bij wijzigingen en verhoogingen in de begrooting van Suriname dit nimmer geschied is, en steeds deze zelfde weg is gevolgd, die de rationele is, zoo lang de wetgevende macht en niet de Koloniale Staten de begrooting van Suriname vaststelt. Later zullen, wegens eene uitgave op kleinere schaal, tegenover die kosten de middelen staan, uit den verkoop voortspruitende.
Ook geeft men den raad om deze uitgaven te brengen op de begrooting voor 1881. Ik zou natuurlijk uit den aard der zaak niets liever hebben verlangd, maar, zoo als ik straks zeide, het is op dit ogenblik eene zaak van zeer urgent belang, waarop men van koloniale zijde sterk aandringt; een belang dat ieder, die de zaak van de goudindustrie kent, in het oog springt. Spoedige afdoening is daarom wenselijk. (...)