Context

Documents concerning the production and publication of a new map of the Rijnland Hoogheemraadschap by Jan Jansz Dou and Steven van Broeckhuysen


  • Details
  • Links
  • ID

    284
  • Record Type

    Case file

  • Date(s)

    circa
  • Permalink(s)


Source(s)

K. Zandvliet (red.), Prins Maurits' kaart van Rijnland en omliggend gebied door Floris Balthasar en zijn zoon Balthasar Florisz. van Berckenrode in 1614 getekend, Alphen aan den Rijn, 1989, pp. 14-15 (after Hoogheemraadschap van Rijnland (Oud Archief Rijnland (OAR) 1255-1857), 837)

Bibliography

G. 't Hart, De kaart van Rijnland van 1647, in: Caert-Thresoor, 1985, 4,1, pp. 12-15

Transcription

(...) Verbael voor de wel Ed(ele) Heeren dijckgrave ende hoogeheemraden van Rijnlant

Om bij haer Ed(ele) te mogen werden naergesien van eenige veranderingen die bij mij onderges(chreven) lantmeeter van Rijnlant bevonden sijn tusschen de oude ende nieuwe chaert van Rijnlant, soo inde veranderinge vande lengte van eenige wegen wateringen, mede veranderinge van eenige houcken ofte bochten, die weyder ofte nauwer bevonden sijn, als die op de oude caert staen, mede plaetsen die niet op haer behoorl(ijke) royinge leggen als die nu bevonden sijn als hier naer bij eenige exempelen werden aengewesen die U Ed(ele) met een liniael op beyde connen onderscheyden ende naer sien ende alsoo daer veel vande selve veranderingen bevonden werden diemen opde volgende manier connen naergesien werden als volcht. Exempel opde caerten

Alsmen legt een liniael opt dorp van Catwijck binnen, ende t'dorp van Wassenaer daer bij heen siende soo sal men het verschil sien van eenige wegen ofte andere plaetsen daer omtrent gelegen sijnde.
Alsmen legt een liniael opt dorp van Wassenaer ende opt dorp van Soeterwoude, sal men wederom sien eenige veranderinge van plaetsen daer omtrent gelegen sijnde.
Alsmen legt de liniael opt dorp Soeterwoude ende op Segwaert, sal men wederom sien eenige veranderinge daer omtrent van plaetsen.
Alsmen legt een liniael opde houck vande Delffse Vliet aende Lammebruggen ende op de Leytsendam wen dan bevonden dat de Vliet op de oude caert alte veel gebocht leyt.
Alsmen legt een liniael roeyende over 't dorp Catwijck binnen, ende Valckenburch opde oude caert comt opde houck vande Vliet aende Lammebruggen ende opde ander caert comt veere vande voors(eyde) bruggen.
Alsmen legt een liniael op de Leytsendam ende op de houck genaempt de Drie Sprongh dat comt op de lantscheydinge wert mede groote veranderinge bevonden van eenige plaetsen daer omtrent.
Alsmen legt een liniael opde Leytsendam ende daer de Bleysickerwech comt inde lantscheydinge ende dat over de Groenewech heen, dan sal men sien hoe veel 't dorp van Zegwaert veerder op de een caerte als opde andere vande linael leyt.
Alsmen een liniael lecht opde Leytsendam ende op de Hildam, soo sal de linie op de oude caert de Soetermeerse meer raecken ende opde andere caert sal ettelijck roede niet bij comen ofte raecken.
Alsmen legt een liniael opde Hildam ende opde Roode Carner dan sal men sien wat voor gelijckenis de Slingersloot met malcanderen heeft op beyde caerten.
Alsmen een liniael legt van Goutse Sluys opde Roode Carner soo salmen sien de veranderinge lancx de Goude heen.
Alsmen een liniael legt opt dorp Bodegrave ende op de Rode Carner soo sal men sien de veranderinge van eenige wegen ofte ander plaetsen die behooren nader ofte veerder te leggen.
Alsmen legt een liniael opt dorp Waddincxveen ende t' dorp Sluypick soo salmen wederom vinde plaetsen die niet op haer behoorl(ijke) plaets sijn.
Alsmen legt een liniael opde Goutse Sluys ende t' dorp Sluypick soo salmen wederom bevinde plaetsen die niet op haer behoorl(ijke) plaets leggen.
Actum den xii.en december xvi tweenveertich was ondert(ekend) Stevin van Broeckhuysen.

Aenmerckelijcke fauten inde chaerte van Rijnlant.

Den distantie tusschen de Colcksluys ende de Santpoort meer dan 100 roeden te cort.
Dye Middelwateringe tusschen Pennincxveer ende de Fuyck moest heel erom geteyckent sijn ende staet opde chaert recht.
De Delff (sijnde het scheyt tusschen Rijn ende het Kermerlant is tusschen de Santpoortsche Laen ende daert scheyt naer de duyn schiet, staet 100 roeden te lanck.
Staende voort gemeen lantshuys tot Sparendam soo siet men den dijck tot de vierdepael welcke recht is, rayen 100 roeden benoorden Halffwegen, doch op de chaerte soo rayt die dijck wel 200 roeden besuyden Halffwegen.
Staende opden Sparendamschen dijck aent Houtricker wechge soo bevindt men van daer het selve wechgen te rayen omtrent opde Nieuwerckerhouck maer op de chaerte rayt het wel 200 roeden daer bewesten.
De Fuyck vande Somerwech nade Meer rayt wel 200 roeden benoorden Slooten, maer op de chaert raytse ter contrarie 300 roeden besuyden Sloten.
De Beecklaen rayt bijnae recht opden thooren van Hilgom maer op de chaerte raytse omtrent 100 roeden daer benoorden.
De distantie tusschen Nieuwerkerck ende Halfwegen te cort 150 roeden.
De rechte lynie passerende vande Haerlemmerpoort der stadt Amsterdam over Halffwegen rayt op den thooren van Haerlem maer inde chaerte raytse wel 500 roeden besuyden den voors(eyde) thooren.
Costverlooren Vaert rayt wel 300 roeden beoosten Aelsmeer, maer opde chaert raytse wel 300 roeden bewesten.
Staende aende Noortdammerbrugge soo sietmen de lantscheydinge rayen op Westerkercks tooren van Amsterdam maer op de chaerte raytse opde Ouderkerckstooren dat is wel 300 roeden oostelijcker.
Insgelijcx staende aen Schips Hol soo rayt de lantscheydinge daer van daen wel 250 roeden bewesten thuys te Vraech doch op de chaerte raytse weynich bewesten t voors(eyde) huys.
De gemene wech tusschen den Rijndijck ende de Heuvel Kade te cort 60 roeden.
De Doussen gantsch qualijck geteyckent.
De Houffwech rayt een weynich bewesten de Cortsteeck ter moen (sic) maer inde chaerte raytse op Alphen, twelck seer veel verscheelt.
De Aer tusschen de Houffwech ende den Rijndijck gantsch qualijck geteyckent.
De Aerlanderveenschendijck te cort 80 roeden.
De Kortsteeckter polder scheydinge gantsch verkeert geteyckent.
Swammerdam ende Alphen 60 roeden te cort van anderen.
Den Rijn tusschen Swammerdam ende Alphen veel anders van form als inderdaet.
De Ruyge caden in plaetse datse soude besuyden Langer Aerrayen, rayt vrij verre benoorden opde chaerte.
Tusschen Doesbrugge ende Coudekerck de wech te kort 60 roeden.
Den Heerwech tusschen Sassenhem ende het Mallegat uytgeroyt sijne, passeert beoosten Lisse maer op de chaerte raytse wel 250 roeden benoortwesten Lisse.
Den Heerwech tusschen het Warmonderveer ende Molenwateringe te cort 80 roeden.
Den Heerwech tusschen Noortwijck ende den Achterwech te cort geteyckent 120 roeden.
De Drecht tusschen den Billerdam ende de vaert naer Nieuweveen gantsch qualijck geteyckent.
Gantsch Amsterlant staet op de chaerte niet wel, soo in coursse nochte mate ende staet onder anderen het huys te Nieuwenrode wel 500 roeden verder van Breukelen als inderdaet staende es.
Doorgaens bevindt men datter veel crommetgens inde wegen ende wateringen gestelt sijn die der inderdaet niet gevonden en werden ofte anders gevonden werden, de forme vande chlingen (sic) sijn doorgaens gantsch gebreckel(ijk) ende schijnen meer bijde sleur als uyt perfecte affmetinge geteyckent te sijn. (...)

Marissa Griffioen

21 Feb 2020 10:04:59

20 Jan 2022 15:34:51

Places

Aalsmeer
Aarlanderveen
Alphen aan den Rijn
Amstelland
Amsterdam
Beeklaan
Bilderdam
Bleiswijk
Bodegraven
Breukelen
Delft
Delftsche Vliet
Gemeenlandshuis Spaarndam (Spaarndam)
Gouda
Gouwe
Haarlem
Haarlemmermeer
Haarlemmerpoort (Amsterdam)
Halfweg
Hildam
Hillegom
Katwijk
Kennemerland
Kolksluis (Spaarndam)
Koudekerk aan den Rijn
Leiden
Leidschendam
Lisse
Nieuwerkerk
Nieuwveen
Noorddammerbrug
Noordwijk
Oude Kerk (Amsterdam)
Rhine
Rijndijk
Rijnland
Santpoort
Santpoortselaan
Sassenheim
Schiphol
Sloten
Sluipwijk
Spaarndam
Spaarndammerdijk
Valkenburg (Zuid-Holland)
Vliet
Waddinxveen
Warmond
Wassenaar
Westerkerk (Amsterdam)
Zoetermeer
Zoeterwoude
Zomerweg
Zwammerdam

People, Institutions and Organisations

Broeckhuysen, Steven van
Dijkgraaf of Rijnland
Dou, Jan Jansz (I)
Hoge heemraden of Rijnland
Hoogheemraadschap of Rijnland
Surveyor of Rijnland